5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Sayfa 118-123-124-125-126 Cevapları Anıttepe Yayınları

Boğaç Han Metni Cevapları

4. Tema: Milli Kültürümüz: 5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Sayfa 118-119-120-121-122-123-124-125-126 Cevapları Anıttepe Yayınları

5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Sayfa 118 Cevapları Anıttepe Yayınları

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

İsminizin size nasıl verildiği hakkında öğrendiklerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.

Cevap: Aile büyüklerimiz bize isim verirken ülkemizde önemli işlere imza atmış büyüklerimizden isimler verirler. Kimi zamanda Kur’an-ı Kerim’de geçen güzel isimlerden verirler.

Türk kültüründe isim verme geleneği ve Dede Korkut Hikâyeleri hakkında neler öğrendiniz? Anlatınız.

Cevap:
Türk kültüründe isim verme geleneği
Geçmişten bu güne kadar Türkler çocuklara isim verme konusuna çok önem vermişlerdir.Eski zaman da bebekler beyaz bir keçeye sarılarak evin kapısından 3,7 veya 9 kere geçirerek bu işlemden sonra isim koyarlarmış.Bunu yaparak bebeğin yaşamı boyunca temiz ve uzun ömürlü bir şekilde yaşaması beklenirmiş.

Türklerde isim genellikle baba tarafından verilirmiş.Dede Korkut hikayelerine göre bebeklere isim veren bir Korkut Ata diye biri varmış.Bebek doğunca geçiçi olarak isim verilir ve asıl isimlerini savaştaki kahramanlıklarına göre verirlermiş

Günümüzde ise artık anne ve baba ortak olarak isim vermektedir.Ailenin büyüğü bebek doğduktan sonra kucağına alıp sol kulağına kamet getirir ve sağ kulağına ise ezan okur. 3 kere bebeğin sağ ve sol kulağına ismini tekrar eder. ve böylece isim verilmiş olur.

Dede Korkut Hikayeleri

Dede Korkut’un, Türklerin Şamanizm’e inandığı dönemde Şamanlara kopuz çalmayı öğreten, adeta Şamanların hocası konumunda olduğu söylenmektedir. Türklerin Müslüman olduğu dönemde de Müslümanlığı kabul ederek halka yol gösterdiği kayıtlarda yer almaktadır. Bu anlatıların büyük kısmına Dede Korkut hikayelerinde geçen ifadelerden yola çıkılarak varılmıştır.

Dede Korkut Hikayelerinde Türklerin yaşayış biçimlerinden gelenek ve göreneklerine kadar pek çok olay anlatılır. Bu olayların kiminde Türklerden Şamanizm’e inanan bir topluluk, kiminde ise Müslüman bir topluluk olarak bahsedilir. Dede Korkut Hikayeleri asırlar boyunca dilden dile anlatılarak aktarılmıştır. Hikayelerin 15. yüzyılda yazıya döküldüğü ve kayıt altına alındığı düşünülmektedir.

Dede Korkut Kitabındaki Hikayeler

• Dirse Han Oğlu Boğaç Han
• Salur Kazan`ın Evi Yağmalanması
• Kam Büre Bey Oğlu Bamsı Beyrek
• Kazan Bey Oğlu Uruz`un Tutsak Olması
• Duha Koca Oğlu Deli Dumrul
• Kanlı Koca Oğlu Kanturalı
• Kazılık Koca Oğlu Yegenek
• Basat`ın Tepegöz`ü Öldürmesi
• Begin Oğlu Emren
• Uşun Koca Oğlu Segrek
• Salur Kazanın Tutsak Olup Oğlu Uruz`un Çıkarması
• İç Oğuz`a Taş Oğuz Asi Olup Beyrek Öldüğü

5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Sayfa 123 Cevapları Anıttepe Yayınları

1. ETKİNLİK

Okuma sırasında aşağıdaki soruların cevaplarını tahmin ediniz.

Sizce boğayı neden meydana getirmiş olabilirler?
Cevap: Güreştirmek için getirmiş olabilirler

Dirse Han’ın oğlu boğadan kurtulmak için ne yapmış olabilir?
Cevap: Boğaya sopa veya silah tarzı bir malzemeyle karşı koymuş olabilir.

2. ETKİNLİK

Soru: Okuduğunuz metinde geçen anlamını bilmediğiniz kelimeleri aşağıya yazınız. Bu kelimelerin anlamlarını metinden yola çıkarak tahmin ediniz. Sonra bu kelimelerin anlamlarını sözlükten bularak tahmininizi kontrol ediniz. Anlamını öğrendiğiniz bu kelimeleri birer cümlede kullanınız.

meydan

Tahminim: Bir yerleşim yerinin merkezi, boş ve herkesin bilidği bir alan.
Sözlük Anlamı: Alan
Cümlem: Sahildeki Atatürk Medanı’nda insanlar toplanmış konserin başlamasını bekliyor.

kabile

Tahminim: Eski göçebe köy grupları, halk topluluğu.
Sözlük Anlamı: Ortak atadan geldiklerine inanılan, teoplumsa ve ekonomik olarak birbirleri ile hareket eden gelenekçi bir topluluk.
Cümlem: Kızılderili kabilileri Amerika’nın keşfinden sonra yokoldular.

oğuz beyleri

Tahminim: Oğuz Kağan’ın soyundan gelen insanlar.
Sözlük Anlamı: Türk mitolojisinde Oğuz Kağan olan ve Türklerin atası olarak geçen bir hükümdarın çocukları ve toıunları.
Cümlem: Oğuz beyleri yıllar sonra bir araya gelip toy düzenlemişlerdi.

taht

Tahminim: Hükümdar koltuğu.
Sözlük Anlamı: Hükümdarların oturmuş olduğu büyükçe ve süslü koltuk.
Cümlem: Hükümdar toplantı odasına giriş yapıp tahtına oturdu.

hüner

Tahminim: Yetenek
Sözlük Anlamı: Beceri isteyen, ustalık gerektiren.
Cümlem: Torna ustası o kadar hünerli olmasına rağmen başaramamışken çırağı gelip tek seferde işi yaptı.

3. ETKİNLİK

“Boğaç Han” adlı metni olay, yer, şahıs kadrosu ve zaman bakımından inceleyiniz.

Yer: Meydan
Zaman: Geçmiş zaman
Şahıs varlık kadrosu :Boğaç Han,Bayındır Han,Dirse Han,Oğuz Beyleri,Dirse Han’ın oğlu,Dede Korkut
Olay: Dirse han’ın oğlu boğayı yemiyor ve Dede Korkut Dirse Han’ın oğluna Boğaç Han ismini veriyor.

5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Sayfa 124 Cevapları Anıttepe Yayınları

4. ETKİNLİK

Aşağıdaki soruları okuduğunuz metne göre cevaplayınız.

1) Dirse Han’ın oğlu ve arkadaşları meydanda hangi oyunu oynuyorlardı?
Cevap: Aşık oyununu oynuyorlardı.

2) Dirse Han’ın oğlu, boğayı yenmek için ne yapmıştır?
Cevap: Bir eliyle boğanın alnından iterek çekilmiş ve boğa yere düşmüştür.

3) Dirse Han’ın oğluna kim isim vermiştir? Verdiği isim nedir?
Cevap: Dede Korkut vermiştir.Boğaç Han adını.

4) Dede Korkut, Dirse Han’dan oğluna neler vermesini istemiştir?
Cevap: Taht,at,koyun,deve,otağ,elbise

5) Okuduğunuz metinde Türklerin hangi gelenekleri yer almaktadır?
Cevap: İsim verme geleneği

5. ETKİNLİK

Okuduğunuz metindeki olayı siz anlatsaydınız nasıl kurgulardınız?

Benim kahramanlarım: Dede Korkut,Boğa,Boğaç Han ve Boğaç Han’ın babası Dirse Han
Olayın geçtiği yer: Köy meydanı
Olay: Dirse Han boğayı temizlemeye gider.Boğa hırçınlaşır ve saldırmaya kalkar.Bunun üzerine Dirse Han’ın oğlu babasını kurtarmaya gider ve boğayla kapışır.Boğayı yener bunun üzerine Dede Korkut bu olayı görür ve çocuğa Boğaç Han adını koyar.

6. ETKİNLİK

Bir gazeteci olduğunuzu düşününüz. Dede Korkut ile röportaj yapmak için sorular oluşturunuz. Dede Korkut’un vermiş olabileceği cevapları araştırma sonuçlarınızdan yararlanarak arkadaşlarınıza sununuz.

Soyunuz nereden gelmektedir?
Cevap: Oğuzların kayı boyundan

Hikayelerinizde nelerden bahsediyorsunuz?
Cevap: Türklerin gelenek ve göreneklerini yaşayış biçimlerinden bahsediyorum.

Sizi önemsemelerinin sebebi nedir?
Cevap: Bir bilge olduğum için insanlar sorunlarını bana danışırlar.

5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Sayfa 125 Cevapları Anıttepe Yayınları

7. ETKİNLİK

Kırgız Türklerinin Manas Destanı’ndan alınan aşağıdaki bölümü okuyunuz.

Manas Destanı

a) Bu paragrafta Kırgız Türklerinin hangi geleneğinden bahsedilmiştir?
Cevap: İsim verme geleneğinden bahsedilmiştir.

b) Boğaç Han’a isim verilme yöntemiyle Manas’a isim verilme yöntemi aynı mıdır?
Cevap: Farklıdır.

c) Kültürel farkındalık oluşturma amacıyla farklı kültürler hakkında bilgi sahibi olmak neden önemlidir?
Cevap: Kültürel farklılıklar bizim zenginleşmemizi sağlar.

8. ETKİNLİK

Kısa çizginin kullanım alanları ve bunlara örnek cümleler verilmiştir. Kısa çizginin kullanım alanlarıyla örnek cümleleri eşleştiriniz.

5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Sayfa 126 Cevapları Anıttepe Yayınları

9. ETKİNLİK

Türklerde isim verme geleneklerini dikkate alarak kendinize bir isim veriniz. Bu ismin size verilmesine neden olan olayı kurgulayarak bir hikâye yazınız.

Alperen

Bir zaman Moğollar Türk obalarına saldırırlar.Oba da kadın çocuk demeden herkese saldırırlar.Obanın Erkeklerinin çoğu avlanmaya gitmişlerdir.Ve az sayıda erkek vardır.Daha on iki yaşında bir çocuk bu saldırıya baş kaldırır.Kılıcını alarak obasını korumaya çalışır Moğollar çocuğu esir almaya kalkar o vakte kadar obanın erkekleri yetişir eşlerinin çocuklarının yardımına ve kurtarırlar obayı.Dede korkut bunun üzerine o on iki yaşında ki çocuğa Alperen ismini verir.iyi bir savaşçı olacağını gördüğü için.

BİR SONRAKİ DERSE HAZIRLIK

Aşağıdaki tarihî şahsiyetlerden birini seçiniz. Seçtiğiniz kişiyi tanıtan bir konuşma hazırlayınız.

Tarihî şahsiyetler: Fatih Sultan Mehmet, Uluğ Bey, Nasrettin Hoca, Pirî Reis, Mimar Sinan, Yunus Emre, Kâtip Çelebi.
Cevap:

Piri Reis

1465 yılında doğmuştur.Hacı Ahmedi’in oğlu ve Türk denizciliği ekolünün ustası Karaman’lı Kemal Reis’in yeğenidir.Asıl adı Muhiddin dir.

Osmanlı döneminde,1481 yılında Akdeniz’de korsanlık Yapmaya başlayan Piri Reis ve amcası,1491 yılından sonra Sicilya, Sadunya, Korsika adalarına ve Güney Fransa kıyılarına yapılan akınlara katılmışlarıdr.1487-1493 yılları arasında gemilerle Granda’lı Müslümanları İspanya’dan Kuzey Afrika’ya taşımakla görevlendirilmişerdir. Osmanlı da gemi komutanlığını üstlenmiş ve Akdeniz’de yaptığı seyirlerde gördüğü yerleri kaleme alarak Kitab-ı Bahriye ye kaydetmiştir.1513 yılında ilk dünya haritasını çizmiştir. Orjinal çizimin elde bulunan üçte birlik kısmına,dünya çapında önem kazandıran, Kristof Kolomb’un 1498 yılında çizdiği ve hala bulunamamış olan Amerika haritasındaki bilgileri kapsamaktadır.

Çıktığı son görevde donanmayı bırakıp ganimet yüklü gemiyle Mısır’a döndüğü için hapsedilmiş ve hizmette kusur gerekçesiyle idam edilmiştir.

Fatih Sultan Mehmet’i Tanıtan Bir Konuşma Hazırlayınız.

Fatih Sultan Mehmet Osmanlı tarihi içindeki en önemli padişahlardan biri olarak öne çıkar. Öncelikle en önemli yaptığı hizmet herkesin de bildiği gibi İstanbul’un fethidir. 1453 yılında yapılmış olan bu fetih hala etkisini sürdürmeye devam eder. Fatih Sultan Mehmet çağ açıp çağ kapatan bir padişah olarak da bilinir. Üstelik çok genç yaşta olmasına rağmen birçok başarılı fetihler yapmıştır. Yapmış olduğu fetihler onun Anadolu’da daha da çok ilerlemesine ve toprak kazanmasına öncülük etmiştir. Türk tarihi içinde daha birçok ön plana çıkan hükümdar ve sultan olmuştur. Bunlar tarihe damga vurmuştur.