4. ÜNİTE Madde ve Değişim: 5. Sınıf Fen Bilimleri Ders Kitabı Sayfa 128-129-130-131-132-133-134. Cevapları MEB Yayınları
A. Aşağıdaki ifadelerden doğru olanların başına “D”, yanlış olanların başına “Y” yazınız.
Cevap:
B. Cümlelerdeki noktalı yerlere, verilen kelime ve kelime gruplarından uygun olanı yazarak cümleleri tamamlayınız.
Cevap:
1.Yukarıdaki olaylar gerçekleşme şekillerine göre ‘’ısı alarak’’ ve ‘’ısı vererek’’ şeklinde gruplandırıldığında hangisi farklı bir grupta yer alır?
Cevap: A
A) Kırağılaşma
B) Kaynama
C) Erime
D) Süblimleşme
2. Kemal Öğretmen, fen bilimleri dersinde öğrencileriyle aşağıdaki iki deneyi yapıyor.
Kemal Öğretmen’in yaptığı bu deney ile ilgili,
I. 1. deneyde gözlemlenen hâl değişimini adı süblimleşmedir.
II. 2. deneyde gözlemlenen hâl değişiminin adı donmadır.
III. 2. deneyde iyot buharının katı iyota dönüşmesi ısı vererek gerçekleşen bir hâl değişimidir. yorumlarından hangileri yapılabilir?
Cevap: D
A) Yalnız I
B) Yalnız III
C) I ve II
D) I ve III
3.Yukarıdaki kapların içinde farklı miktarlarda su bulunmaktadır. Kaplardaki sulara eşit miktarda ısı verilmektedir. Kaplardaki suların kaynama noktaları ve süreleri hakkında Betül, Ömer,Tuğba ve İsmail adlı öğrencilerin yorumları aşağıda verilmiştir.
Betül: Kaynama süreleri farklı, kaynama noktaları aynıdır.
Ömer: Kaynama süreleri ve kaynama noktaları farklıdır.
Tuğba: Kaynama süreleri ve kaynama noktaları aynıdır.
İsmail: Kaynama süreleri aynı, kaynama noktaları farklıdır.
Buna göre hangi öğrencinin yaptığı yorum doğrudur?
Cevap: A
A) Betül
B) Ömer
C) Tuğba
D) İsmail
4. Aşağıdaki tabloyu inceleyiniz.
Tabloya göre aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?
Cevap: C
A) Gümüş diğerlerinden daha önce donar.
B) Saf suyun donma noktası 0 °C’tur.
C) Gümüşün kaynama noktası diğerlerinden düşüktür.
D) Çinkonun erime noktası 420 °C’tur.
5. (I) Hava ısısının -5 ºC olduğu bir kış günüydü. (II) Okuldan eve kadar yürüyen Elisa, o kadar üşümüştü ki sanki vücut sıcaklığının düştüğünü hissediyordu.(III) Annesi kapıyı açtığında “Anne, ellerim çok soğuk, kalorifer peteğine dokunayım da petekten ellerime sıcaklık geçsin.” dedi. (IV) Kalorifer peteğine dokunan Elisa’nın elleri ile petek arasında ısı alışverişi gerçekleşti. Elisa artık üşümüyordu.
Yukarıdaki metinde kaç numaralı cümlelerde ısı veya sıcaklık kavramları hatalı kullanılmıştır?
Cevap: A
A) I ve II
B) I ve III
C) III ve IV
D) I, III ve IV
6. Gülsüm, maddelerin ısı ile etkileşimini gözlemlemek için aşağıda verilen deneyi yapıyor. Gülsüm, bakır bir teli iki çubuk arasına görseldeki gibi gergin bir şekilde bağlayıp telin ortasına bir cisim asıyor. Daha sonra yanan bir mumu tel üzerinde ileri geri hareket ettirerek telin ısınmasını sağlıyor. Isınan telin ortasındaki cismin aşağı doğru indiğini gözlemliyor.
Deneye göre;
I. Sıcaklık arttıkça termometredeki sıvı seviyesinin yükselmesi,
II. Soğuk bir yerde kalan balonun sönmesi,
III. Demir yolu raylarının yazın uzaması
olaylarından hangileri yukarıda anlatılan durumla benzerlik gösterir?
Cevap: D
A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) I ve II
D) I ve III
7. Yandaki görselde bir bardak sıcak çayın içine çay kaşığı konmuştur.
Bir süre sonra kaşık ısındığına göre,
I. Isı enerjisi bir maddeden diğerine aktarılabilir.
II. Çaydan kaşığa doğru bir ısı akışı olmuştur.
III. Çayın sıcaklığı bir süre sonra artmıştır.
IV. Isı akışı, sıcaklığı yüksek olan maddeden sıcaklığı düşük olan maddeye doğrudur.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
Cevap: B
A) I ve II
B) I, II ve IV
C) I, III ve IV
D) I, II, III ve IV
8.Yukarıda verilen genleşme ve büzülme olayları ile yanlarında verilen harfler doğru şekilde eşleştirildiğinde aşağıdakilerden hangisine ulaşılır?
Cevap:
Ç. Aşağıdaki soruları cevaplayınız.
1. Yazın denizden çıktığımızda kısa süreli üşüme hissi yaşarız. Bu durumun nedenini maddenin hâl değişimi ile ilişkilendirerek aşağıya yazınız.
Cevap: Üzerimizdeki sular vücudumuzdaki ısıyı alır ve buharlaşır o yüzden de üşürüz.
2. Melih, sıcaklığı 14 °C olan A sıvısı ile sıcaklığı 2 °C olan B sıvısını karıştırıyor. Buna göre aşağıdaki soruların cevaplarını yazınız.
a) Hangi sıvı ısı verir?
Cevap: Sıcaklığı yüksek olan A sıvısı ısı verir.
b) Hangi sıvı ısı alır?
Cevap: Sıcaklığı düşük olan B sıvısı ısı alır.
c) A sıvısının sıcaklığı artar mı, azalır mı?
Cevap: A sıvısının sıcaklığı artar.
3. Genleşme ve büzülme olaylarına günlük yaşamdan ikişer örnek yazınız.
Cevap:
Genleşme: Sıcak hava balonlarının ısıyla yükselmesi, şimşek çaktığı sırada havanın genleşerek dök gürültüsü oluşması.
Büzülme: Gözlük camlarının büzüşerek çerçevede sıkışması, kavanoz kapaklarının sıkışması.
D. Aşağıda verilen cümleler doğru ise “D”, yanlış ise “Y” harfini takip ederek doğru çıkışa ulaşınız. Ulaştığınız çıkış numarasını boyayınız.
Cevap: