5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Sayfa 110-112-113-114-115-116. Cevapları KOZA Yayınları

Dedem Korkut Öyküleri Üzerine Metni Cevapları

4. TEMA Milli Kültürümüz: 5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Sayfa 110-111-112-113-114-115-116. Cevapları KOZA Yayıncılık

5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Sayfa 110 Cevapları KOZA Yayınları

Hazırlık

1. Ne tür hikâyeler okumaktan hoşlanırsınız?
Cevap: Tarihle ilgili hikayeler okumaktan hoşlanırım.

2. Dede Korkut hakkında neler biliyorsunuz?
Cevap: Dede Korkut hikayelerinin göçebe Türk halkı ile ilgili hikayeler anlattığını biliyorum.

5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Sayfa 112 Cevapları

1.Etkinlik

Aşağıda verilen kelimelerin anlamlarını metinden hareketle tahmin ediniz. Kelimeleri, sözlük anlamlarından yararlanarak bulmacaya yerleştiriniz. Anlamını yeni öğrendiğiniz kelimeleri sözlüğünüze yazmayı unutmayınız.
Cevap:

1. Büyüklüğü, görünüşü ve güzelliğiyle görenleri etkileyen, gösterişli, debdebeli, haşmetli, ihtişamlı, muhteşem, şaşaalı, şatafatlı, tantanalı, anıtsal.
2. Olay, düşünce, duygu ve hayallerin dil aracılığıyla sözlü veya yazılı olarak biçimlendirilmesi sanatı, yazın.
3. Bir gerçeğe tanıklık eden yazı, fotoğraf, resim, film vb.
4. Özündeki iyi nitelikleri birtakım dış etkenlerle zamanla yitirmek, özünden uzaklaşmak, bozulmak.
5. Güçlü ve yürekli, alp, kahraman, yiğit.
6. Ozanların çaldığı telli Türk sazı.
7. Şiir söyleyen veya yazan kimse, şair.
8. Doğa yasalarına uymayan, doğa yasalarıyla açıklanamayan.

5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Sayfa 113 Cevapları KOZA Yayınları

2.Etkinlik

Yazılışları ve okunuşları aynı, anlamları farklı olan kelimelere eş sesli kelimeler dendiğini hatırlayınız. Metinde geçen eş sesli iki kelime bularak sözlük anlamlarını karşılarına yazınız. Kelimeleri her iki anlamıyla cümle içinde kullanınız.

Yaz
1.Anlamı: Yazı yazmak anlamında.
Cümlem: Ben sana metni okurken, sende yaz.
2.Anlamı: Mevsim anlamında.
Cümlem: Yaz bitmeden gel.

Ana
1.Anlamı: Anne anlamında.
Cümlem: Sen dünyadaki en güzel anasın.
2.Anlamı: Temel olan şey anlamında.
Cümlem: Metnin ana fikri Oğuz Türkleri’dir.

3.Etkinlik

Metnin konusunu ve ana fikrini yazınız.

Metnin Konusu: Metnin konusu dede korkut hikayelerdir.
Metnin Ana Fikri: Dede Korkut Hikayelerinin içeriği.

4.Etkinlik

“Dedem Korkut Öyküleri Üzerine” metnine bir kelimelik ve iki kelimelik iki yeni başlık belirleyiniz. Bu başlıkları ve başlıkları seçme nedenlerinizi aşağıya yazınız.

Tek kelimelik başlığım: Oğuzlar
Bu başlığı seçme nedenim: Metinde Oğuz Türklerinden bahsettiği için seçtim.

İki kelimelik başlığım: Sözlü Edebiyat
Bu başlığı seçme nedenim: Dede Korkut’un sözlü edebiyat eseri olmasından dolayı seçtim.

5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Sayfa 114 Cevapları KOZA Yayınları

5.Etkinlik

b. Metinde geçen nesnel ve öznel ifadelere üçer örnek yazınız.

Öznel ifadeler:

•  Bu öykülerde canlandırılan kişilerdeki yüreklilik, mertlik, elseverlik, okuyanlarda, dinleyenlerde şaşırtıcı etkiler bırakacak boyutlardadır.
• Bu öyküler, Oğuz Türklerinden bugüne kalan biricik yazılı belgedir.
• Türk dilinin ve Türk edebiyatının en önemli, en görkemli kaynaklarından biridir.

Nesnel İfadeler:

• Bu kitap (…) 14 – 15. yüzyıllar arasında, Oğuzların, kendi aralarındaki çekişmeleri, sürtüşmeleri, doğaüstü yaratıklarla savaşımları, komşuları olan Rum, Ermeni ve Gürcü beyleriyle giriştikleri çatışmaları anlatıyor.
• Dedem Korkut, bu öykülerin baş kişisidir.
• Oğuzlar sık sık gelip ona başvururlar, ona danışırlar.

6.Etkinlik

Yazarın duygu ve düşüncelerini aktarma biçimini beğenip beğenmediğinizi nedenleriyle aşağıya yazınız.
Cevap: Yazarın duygu ve düşüncelerini aktarma biçimini beğendim. Metinde sık sık öznel yargılarda bulunarak duygu ve düşünceleri çok güzel bir şekilde anlatmıştır.

5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Sayfa 115 Cevapları KOZA Yayınları

7.Etkinlik

Eğik çizgi ( / ) hakkında verilen bilgileri okuyunuz. Eğik çizginin ( / ) görevleriyle bu görevlere ait örnekleri eşleştiriniz.
Cevap:

5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Sayfa 116 Cevapları KOZA Yayınları

8.Etkinlik

Oğuzlar, Orta Asya’da yaşayan Türklerin atası olarak kabul edilmektedir. Oğuzlarla aramızda gelenek, görenek ve yaşam tarzı konularında ne tür benzerlik ya da farklılar vardır? Geçmişten günümüze değin gelenek, görenek ve yaşam tarzımızda ne tür değişimler olmuştur? “Sonraki Derse Hazırlık” aşamasında hazırladığınız notlardan faydalanarak arkadaşlarınızla konuşunuz.
Cevap: Geçmişten günümüze kadar yaşayış tarzımızda pek çok değişiklik olmuştur. Bunlar yaşadığımız yapılar, yaptığımız işler, dini inançlarımız gibi eylemlerdir. Benzerlik olarak geçmişten günümüze düğünlerimiz, kutlamalarımız, komşuluk ilişkilerimiz hayvan sever oluşumuz  ve çeşitli kültürel törenler devam etmektedir.

9.Etkinlik

Siz de defterinize, Dede Korkut Hikâyeleri gibi gelenek ve göreneklerimizi anlatan, gelecek nesillere aktarılacak bir hikâye yazınız. Hikâyenizi bitirdikten sonra kendinizi aşağıdaki ölçütlere göre değerlendiriniz.
Cevap:

Ali’nin ailesiyle birlikte yaşadığı mahallede her bayram, bayramlaşmaya gider ve geleneklerine uygun şekilde kutlama yapardı. Bayram sabahı erken saatlerde Ali heyecanla uyanır. Annesi, babası, dedesi, halaları ve amcaları da onun gibi heyecanlıdır. Hepsi temiz giysilerini giyer ve evden çıkmadan önce birbirleriyle güzel dileklerde bulunur, bayramlarını kutlarlar.

Mahalleye doğru yürürken komşuların evlerinden herkes birbirine gülümseyerek selam verir, “Bayramınız mübarek olsun” der.

Namaz vakti gelince aile camiye doğru yola çıkar. İnsanlar caminin etrafındaki boş yerlerde saf tutarlar. Caminin içi ve dışı bayram süsleriyle donatılmıştır. Ezan okunduğunda sessizlik hakim olur. Namaz sonrası cemaat birbirini kucaklar, bayramlaşır. Ali, dedesinin elini öperek ona sevgisini gösterir.

Cami çıkışında aile eve dönmeden önce mezarlığı ziyaret eder. Dedesinin yanına gelip dualar okurlar ve mezar taşını temizlerler. Ali, geçmişte yaşamış büyüklerini tanımamasına rağmen bu ziyareti her yıl yapmayı ihmal etmez.

Evlerine döndüklerinde annesi mutfakta lezzetli bayram kahvaltısı hazırlanmış olur. Sofrada herkes bir araya gelir, yemekleri afiyetle yer. Ali’nin amcası onu yanına çağırır ve geçmişteki bayramları anlatır. Böylece Ali her bayram olduğu gibi bu bayramda doyasıya eğlenir ve mutlu olur.

Sonraki Derse Hazırlık

Ülkemizde bulunan tarihî ve turistik yerler hakkında T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı (https://www.ktb.gov.tr) sitesinden araştırma yaparak bu yerlere ait görselleri bulup sınıfınıza getiriniz.
Cevap: